Op donderdag 30 maart kwam de beroepsvereniging van psychiaters NVvP met een spijtbetuiging voor het leed dat lhbtiq+-personen in het verleden is aangedaan. Deze identiteit werd destijds als ziekte beschouwd. Vanuit die overtuiging werden schadelijke therapieën opgestart om de seksuele oriëntatie te veranderen.
Grote schade toegebracht
“Dat ging meestal om gesprekstherapie, maar ook stroomschokken en castratie kwamen voor. Gruwelijke behandelingen noemt de NVvP dat nu”, vertelt Laura Griffin, Projectmedewerker inclusie en diversiteit bij Movisie. “Deze waren tot de jaren zeventig van de vorige eeuw niet ongewoon en heeft de lhbti+-gemeenschap grote schade toegebracht.”
Uitspraak Raad van State pijnlijk
Griffin vindt het dan ook een heel passende stap van de beroepsvereniging om dit leed te erkennen en daar een streep onder te zetten. Griffin: “Zij noemen dit zelf ‘een nieuwe werkelijkheid waarin niemand ziek wordt verklaard vanwege wie diegene ten diepste is en van wie diegene houdt’.
Deze context maakt het des te pijnlijker dat in januari 2023 de Raad van State negatief heeft geadviseerd over een verbod op conversietherapieën, ook wel homogenezing of conversiehandelingen genoemd.”
Langdurige trauma’s en zelfdoding
“De handelingen bij conversietherapieën tonen een gelijkenis met de vroegere aanpak vanuit psychiaters, maar worden vandaag de dag nog altijd uitgevoerd, veelal vanuit religieuze hoek”, aldus Griffin. “Er zijn veel aanwijzingen dat deze conversiehandelingen, net als de behandelingen genoemd in de spijtbetuiging van de NVvP, ontzettend schadelijk zijn voor de mensen die dit (moeten) ondergaan.”
Het gaat vaak gepaard met langdurige trauma’s of zelfs zelfdoding. In 2021 kwam er nog een onderzoek uit, Voor de Verandering, waar wordt geconcludeerd dat de gevolgen van conversiepraktijken groot zijn. Mensen die dit zijn ondergaan noemen vooral dat zij jarenlang zichzelf niet hebben kunnen accepteren, ‘een staat van zijn die vaak gepaard gaat met depressies, suïcidale gedachten en vereenzaming’.
Belangrijke stap
Griifin: “Het excuus van de NVvP is belangrijk, gepast en erkent veel leed dat is aangedaan in het verleden. Maar zolang conversietherapie in Nederland niet strafbaar is, kunnen we niet zeggen dat we als de Nederlandse samenleving staan voor het beschermen van de (mentale gezondheid van de) lhbti+ gemeenschap. Het verbieden van deze praktijken is een belangrijke stap om lhbti+ personen in Nederland te beschermen.”
Heb jij zelfmoordgedachten? Praten hierover kan anoniem: chat via 113.nl, bel 113 of bel gratis 0800-0113.